رستم، شخصیتی اسطوره ای یا حماسی؟
نویسندگان
چکیده
دربارۀ جهانپهلوان شاهنامه، رستم، پژوهشهای بسیاری انجام گرفته است. برخی او را شخصیتی تاریخی، و گروهی شخصیتی اسطورهای به حساب آورده اند. پژوهشگران دیگری خاستگاه راستین رستم را حماسه میدانند. بهمن سرکاراتی در جستاری با نام «رستم یک شخصیت تاریخی یا اسطورهای؟» پس از آوردن دیدگاه کسانی که تهمتن را شخصیتی تاریخی یا اسطوره ای تصور کرده و او را با گندفر و گرشاسپ یکی میپندارند، انگارۀ هر دو گروه را ناپذیرفتنی میداند و چنین نتیجه میگیرد که رستم نه شخصیتی تاریخی است، و نه اسطوره ای، بلکه خاستگاهی حماسی دارد. نگارنده در این جستار میکوشد به دو روش یا دلیل، احتمال اسطورهای بودن رستم را نشان دهد: نخست براساس شواهد و اسناد گوناگون، به نقد و تحلیل دیدگاه سرکاراتی و نارسایی دیدگاه او دربارۀ بیپیوندی رستم با گرشاسپ می پردازد، سپس با آوردن انگارۀ پیوند ایندرا و رستم، آن را به عنوان دلیل دیگری برای اسطورهای بودن تهمتن مطرح میکند.
منابع مشابه
همانندی های دو قهرمان اسطوره ای در ادبیات حماسی ایران و ادبیات نمایشی ایرلند(رستم- کوهولین)
در این مقاله‘ دو قهرمان همانند‘ از دو دسته ی ادبی مختلف‘ رستم از ادبیات حماسی ایران با کوهولین از ادبیات نمایشی ایرلند- مقابله شده اند. بررسی همانندی این دو قهرمان به منزله ی ارزیابی شباهت ها و تفاوت های طرح داستانی نمایشنامه کوهولین و داستان رستم و سهراب شاهنامه ی فردوسی است. از این رو و به همین ضرورت است که کردارهای رستم و کوهولین در جریان داستان مورد ارزیابی قرار گرفته کردارهای قهرمانانی اسط...
متن کاملنگاهی به زنان حماسی و اسطوره ای ایرانی و یونانی
هر چند در هر موضوعی نقش و تاثیر زن بی اهمیت نبوده است اما از آن جهت که رویکرد اسطوره ها و حماسه ها نشان بر یکسویه بودن نقش و تاثیر مرد در رویدادها بوده است؛ از این سوی می بایست با نگاهی ژرفکاوانه به این موضوع پرداخت. در ساختار هر اسطوره ای زن دارای موجودیتی خاص و گاه بعنوان ایزدبانو مورد احترام وستایش قرار می گرفته است؛ که اطاعت از این نوع زن الزامی بوده است.تا آنجا که گاه موجب رخدادهای مهم و...
متن کاملنگاهی به زنان حماسی و اسطوره ای ایرانی و یونانی
هر چند در هر موضوعی نقش و تاثیر زن بی اهمیت نبوده است اما از آن جهت که رویکرد اسطوره ها و حماسه ها نشان بر یکسویه بودن نقش و تاثیر مرد در رویدادها بوده است؛ از این سوی می بایست با نگاهی ژرفکاوانه به این موضوع پرداخت. در ساختار هر اسطوره ای زن دارای موجودیتی خاص و گاه بعنوان ایزدبانو مورد احترام وستایش قرار می گرفته است؛ که اطاعت از این نوع زن الزامی بوده است.تا آنجا که گاه موجب رخدادهای مهم و...
متن کاملبررسی ساختار پیمان ها در آثار حماسی و پیوند آن با باورهای اسطوره ای و دینی
عهد و پیمان یکی از عناصر مذهبی و اجتماعی و اساس انضباط در جوامع ابتدایی است که مراعات آن سبب همبستگی اقوام اولیه میشود و به عقیدۀ آنان پیمانشکنی گناهی نابخشودنی و برهم زنندۀ نظم اخلاقی بوده است. «میترا» از ایزدان بزرگ اقوام هند و اروپایی است که همراه با «ورونه» کار حفاظت از پیمانها را بر عهده دارد. این ایزد وارد هر سرزمینی که میشود با خدایان آن سرزمین امتزاج مییابد و تقدس خود را حفظ می...
متن کاملبررسی جهان بینی در دو اثر اسطوره ای حماسی شاهنامه و سرود نیبلونگن
اسطوره و حماسه به عنوان گونهای از فرهنگ عامه، پیش از ظهور ادبیات پدید آمده و با ادبیات ملل ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده است. با وجود تفاوتهای فراوان بین انسان ها و فرهنگ ها، از نظراسطوره و حماسه شباهت های مشترک فراوانی بین آنها وجود دارد. ادبیات جهان سرشار از عناصر حماسی اسطوره - ایی است. این مسأله در مورد ادبیات ایران و آلمان نیز در شا هنامه و سرود نیبلونگن [Nibelungenlied] بهخوبی قابل مشاهده است...
متن کاملبررسی جهان بینی در دو اثر اسطوره ای حماسی شاهنامه و سرود نیبلونگن
اسطوره و حماسه به عنوان گونهای از فرهنگ عامه، پیش از ظهور ادبیات پدید آمده و با ادبیات ملل ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده است. با وجود تفاوتهای فراوان بین انسان ها و فرهنگ ها، از نظراسطوره و حماسه شباهت های مشترک فراوانی بین آنها وجود دارد. ادبیات جهان سرشار از عناصر حماسی اسطوره - ایی است. این مسأله در مورد ادبیات ایران و آلمان نیز در شا هنامه و سرود نیبلونگن [Nibelungenlied] بهخوبی قابل مشاهده است...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
ادب پژوهیناشر: دانشگاه گیلان
ISSN 1735-8027
دوره 9
شماره 33 2015
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023